Bezpieczne i anonimowe zakupy w sieci

Czy w ogóle da się zrobić bezpieczne zakupy w sieci? Czy jesteś anonimowy w sklepie internetowym?

Najlepiej rozpocząć nasze dywagacje od uświadomienia sobie, że każdy z użytkowników sieci jest odpowiedzialny za swoje bezpieczeństwo i każdorazowe udostępnianie swoich danych, w tym na portalach internetowych podczas rejestracji, przy zakładaniu kont pocztowych, itp. w jakimś stopniu bezpieczeństwo to obniża. Robienie zakupów w sieci także objęte jest ryzykiem, bo podczas robienia zakupów w każdym sklepie internetowym udostępniamy jakieś swoje dane osobowe. Pytanie robić zakupy w sieci, by mieć pewność, że dane te są odpowiednio chronione.

Zakupy w zarejestrowanym sklepie

Po pierwsze sprawdź, czy sklep, w którym dokonujesz zakupów prowadzi zarejestrowaną w Głównym Inspektoracie Ochrony Danych Osobowych bazę danych konsumentów. Wystarczy poszukać w regulaminie sklepu zapisu o takim wpisie z podanym numerem rejestracji a następnie wystarczy wejść na stronę <<<e-GIODO>>>  i tam wpisać nazwę firmy (pole: Nazwa administratora danych), bądź numer zgłoszenia (sześciocyfrowy numer łamany przez rok), które to widnieją w regulaminie sklepu (przynajmniej powinny z racji obowiązku ustawowego!).

W ten sposób przekonamy się, czy nasze dane są zgłoszone i chronione. Jeśli wyszukanie nic nie da, oznacza to, że firma nie dołożyła starań, by dane osobowe swoich klientów strzec i nimi dysponować w sposób wystarczający. To również może oznaczać, że mogą one być dowolnie wykorzystywane przez osoby trzecie, w tym: sprzedawane, manipulowane, wykorzystywane do innych celów. Pamiętajmy, by sprawdzając dane sprzedawcy w GIODO upewnić się, że dane te są oznaczone w bazie, jako np. "Dane osobowe konsumenta sklepu xxx" a nie na przykład tylko "Dane osobowe". Taki krótki i niezdefiniowany zapis świadczyć może o tym, że dane pozyskano w inny sposób niż transakcja firma-konsument lub że pochodzą z innych transakcji niż konsumencka (a jeśli tak, to pytanie z jakich transakcji i od kogo pochodzą?). Uwaga - regulamin sklepu internetowego jest wymagany przepisami prawa a jego brak naraża sprzedawcę na kolosalne kary finansowe.

Co oznacza, że zbiór jest zarejestrowany? To oznacza, że dana firma (sprzedawca) spełniła szereg wymagań techniczno-organizacyjnych w celu zabezpieczenia powierzonych jej danych osobowych klientów (konsumentów). To również oznacza, że za ich ochronę odpowiada prawnie. Przykładem techniczno-organizacyjnych wymagań, które muszą być spełnione, by zbiór danych zarejestrować w GIODO jest m. in. bezpieczeństwo informatyczne, opracowanie i wdrożenie odpowiednich procedur bezpieczeństwa, wyznaczenie Administratora Bezpieczeństwa Informacji, zastosowanie odpowiedniej ochrony fizycznej i programowej danych w celu ich ochrony. T

o również oznacza, że każda osoba pracująca sklepie, która ma dostęp do danych klientów (czyli do konta, do zamówień, do adresów i numerów telefonów klientów) musiała zostać do ich przetwarzania przeszkolona i posiada aktualny dokument upoważnienia do przetwarzania danych osobowych. Przy dokonywaniu zakupów koniecznie każdorazowo sprawdzajmy także czy adres internetowy strony sklepu jest adresem bezpiecznym, tj. czy URL strony posiada na końcu literkę "-s", jak tutaj: https:// ... czyli czy sklep ma szyfrowaną wersję protokołu HTTP. A już na pewno zwracajcie na to uwagę podczas logowania się i przechodzenia do płatności. Jej brak świadczy o tym, że łączenie odbywa się protokołem nieszyfrowanym a wiec i wszelkie przekazywane w ten sposób dane są łatwe do pozyskania i nie są chronione.

Zakupy anonimowe - czy to w ogóle możliwe?

W dobie coraz większej świadomości dotyczącej ochrony danych osobowych coraz większa liczba konsumentów poszukuje takich możliwości zakupu, by zmaksymalizować bezpieczeństwo swoich danych osobowych. Po pierwsze - warto sprawdzić dostępne formy wysyłki (dostawy) zakupionych produktów. Jednym z najlepszych sposobów jest wybór dostawy za pomocą paczkomatów InPost. Tu zwyczajnie potrzeba jedynie adresu e-mail i wpisania czegokolwiek w rubrykę imię i nazwisko - nawet oklepanego "XYZ". Ważna informacja, by w przelewach internetowych nie zapominać o wpisaniu numeru zamówienia w tytule przelewu.

To kluczowa informacja przy ewentualnym kontakcie ze sprzedawcą. Nawet jeśli chcemy dokonać zapłaty w urzędzie pocztowym (a nie przelewem bankowym), tu także koniecznie podajmy numer zamówienia. Będzie on jedyną weryfikowalną daną przy kontakcie ze sprzedawcą. Wiemy z doświadczenia, że przy zakupach towarów erotycznych nie zawsze konsumenci używają swojego prawdziwego imienia i nazwiska. Wówczas tym bardziej numer zamówienia i/lub e-mail są konieczne. Po drugie - założenie darmowego konta email trwa dzisiaj minutę więc można skorzystać i z takiej opcji, by każdorazowo składać zamówienia z innego adresu email. Minusem jest tu brak historii zakupów a zatem i ewentualnych rabatów. Można to jednak ominąć wysyłając do sprzedawcy odpowiednią dyspozycję przed złożeniem kolejnego zamówienie z innego konta o połączeniu historii zakupów w jedną. Również pamiętajmy, żeby odbierać od sprzedawcy paragon fiskalny. Nie tylko będzie on potrzebny przy składaniu reklamacji, jako dowód zakupu (choć niejedyny to rodzaj dowodu) ale ułatwi ewentualną rozmowę o zwrocie, wymianie, odstąpieniu do umowy w przypadku korzystania z konta anonimowego. Posiadacz paragonu fiskalnego jest właścicielem sprzedanej rzeczy.

Zakupy a dane osobowe

Ważna rzecz, o której nie pamiętają konsumenci, że zawsze i na każde ich życzenie Administrator Danych Osobowych (czytaj: sprzedawca), któremu dane powierzyli ma obowiązek poinformowania jak dane są gromadzone i wykorzystywane oraz - jeśli zachodzi taka potrzeba - mogą na życzenie konsumenta dane takie usunąć w sposób trwały! Złożenie dyspozycji usunięcia danych osobowych może być złożone listownie lub elektronicznie poprzez wysłanie e-maila. Jeśli składane jest w formie e-maila, musi być wysłane z adresu e-mail zarejestrowanego na danym koncie.

Niestety, wraz z usunięciem danych osobowych usuwana jest cała historia transakcji i ewentualne przywileje, jakie konsument otrzymał (np. rabaty). Inna sprawa, że sprzedawcy znający swoich klientów nigdy nie pozostawią klienta na lodzie, zawsze się o niego zatroszczą nawet w tak podbramkowej sytuacji, jak potrzeba zmiany adresu e-mail do konta. Podstawowe akty prawne: KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ (ART. 47, 51) USTAWA O OCHRONIE DANYCH OSOBOWYCH (DZ. U. 2015. POZ. 2135) Autor: R. Strzelecki (ABI) Zaśw. nr 362/2002, Biuro Ochrony Informacji Niejawnych Zdjęcie wpisu pochodzi ze strony http://blog.e-odo.pl/